De unieke stijl van Lieve Blancquaert komt niet alleen tot uiting achter de camera, maar ook ervoor. Haar passie voor fotografie maakt een belangrijk deel uit van haar portfolio, maar dat is lang niet alles. Boeken, documentaires en ander televisiewerk sieren verder haar palmares. Haar lens toont ons hoe de wereld aankijkt tegen diepmenselijke thema’s, over culturen heen. In de schaduw van de Sint-Baafskathedraal vertelt ze ons over haar band met de Arteveldestad, haar missies én verklapt ze haar nieuwste plannen.
We vroegen Lieve Blancquaert of zij van jongs af aan iets had met fotografie of journalistiek. “Ja, met beide eigenlijk”, klinkt het volmondig. “Mijn moeder – nu negentig jaar – herinnert zich mijn tienerdroom nog levendig: ik wou en zou als journaliste de wereld verbeteren. De actualiteit ‘lezen’ met beelden, boeide mij enorm. Nochtans was alles veel minder gemediatiseerd dan nu. De weinige foto’s die er waren, hadden wel een grote impact.”
Kiem in de kindertijd
“Neem nu de oorlog van Vietnam die begin jaren zeventig nog volop woedde. Het beeld dat de meeste indruk op mij maakte, was dat van Kim Phuc, “het napalmmeisje”. Wegrennend na een gruwelijke luchtaanval, verbrand door napalm. Naakt en kwetsbaar, geteisterd door pijn. Een beeld dat enorm veel emotie in zich had en in menig geheugen gegrift staat. Als tienjarige kwam dat echt wel binnen. De ontkiemende behoefte om mij af te zetten tegen onrecht, werd toen sterk aangewakkerd. De foto bracht zo’n schokgolf teweeg dat het zelfs een bepalende invloed had op de oorlog.”
Gezien de gruwelijke beelden die ons momenteel overspoelen over het door oorlog geteisterde Oekraïne, gaat het gesprek onvermijdelijk ook even die richting uit. “Overspoelen is inderdaad het juiste woord,” gaat Lieve verder. “Voor sommige mensen is het téveel, té hard en té confronterend. “Ik begrijp dat, maar weet ook dat oorlogsjournalisten er nu onwaarschijnlijk werk verrichten. Met letterlijk de dood voor ogen, toch objectieve berichtgeving brengen. Respect! Laat ons hopen dat dit een kentering op gang brengt, net zoals destijds de foto van het napalmmeisje…”
Powervrouw(en)
Pakkende reportages in een inspirerende en toegankelijke stijl, dat is Lieve Blancquaert ten voeten uit. Ze schittert niet alleen achter, maar ook voluit vóór de lens. Wij waren benieuwd of dit een bewuste keuze was. “Dat ging niet van de ene dag op de andere. Het meest gangbare scenario is dat van de persfotograaf die samen met de reporter een journalistieke tandem vormt. Zo ben ik er ook ingerold. Tot dan een “klassiek” parcours, maar mijn compagnon de route (Annemie Struyf n.v.d.r.) was dat allerminst.”
Het duo was jaren onafscheidelijk. Tot Annemie een ander pad koos en ook Lieve haar (camera)blik verruimde. “En tja… een ‘stille’ fotografe ben ik nooit geweest.” (lacht) “Maar – alle gekheid op een stokje – het heeft me wel wat parten gespeeld. Niet elke collega-journalist wist mijn mondigheid te waarderen.”
Circle of Life
Wanneer het over Lieve’s carrière gaat, geraken we niet snel uitgepraat. De trilogie en gelijknamige televisiereeks ”Birth Day – Wedding Day – Last Days”, is slechts een greep uit de lange lijst van klinkende titels. Ongelooflijk straffe dingen die je doet! Hoe kijk je zelf naar dit succes?
“Terugkijkend op de projecten die ik tot dusver kon realiseren, waren dit stuk voor stuk godsgeschenken. Ik ben dankbaar voor de geboden kansen. Verder is het een kwestie van te durven springen als de trein voorbijkomt, ook al lijkt het op dat moment een risico. Achteraf bleek het steeds een schot in de roos! Maar minstens even belangrijk: het is telkens de verdienste van álle mensen die achter de schermen meewerken. Om een volledige televisiereeks te shooten, trek je als team maandenlang samen op. Da’s best wel intens. We gaan immers op zoek naar diepmenselijke verhalen, scherp op de snede. Alleen als je een klik hebt met elkaar én met het thema, hou je dat vol. Het leven in al zijn facetten laten zien, is wat mij motiveert. Zolang ik daar de kans toe krijg, blijf ik er honderd procent voor gaan. Een half verhaal is geen verhaal.“
Zonder taboes
In jouw boeken en docu’s blijf je ver weg van alles wat oppervlakkig is. Net integendeel, je dringt door tot de kern van belangrijke levensgebeurtenissen: geboorte, huwelijk en zelfs het laatste afscheid. Je gaat na hoe mensen zich een weg zoeken in het leven: van cultuur tot cultuur, van land tot land. Wou je met “Let’s Talk About Seks” een hardnekkig taboe doorbreken?
“Na de driedelige reeks Birth day, Wedding day en Last days, vormde seksualiteit zowat de ontbrekende schakel. De reeks wil bovendien zowel de liefdevolle kant als de donkere rand bespreekbaar maken. Van body positivity en nieuwe genderrollen tot seksueel geweld. Allemaal thema’s die mij nauw aan het hart liggen en vragen oproepen. Waarom kunnen we zo moeilijk aanvaarden dat niet iedereen op dezelfde manier naar zijn lichaam of seksualiteit kijkt? Ons beeld van genderrollen is vaak nog erg conservatief getint. Er is nog veel werk op dat punt…”
“Of je het nu feminisme noemt of niet, gelijkwaardigheid tussen genders (m/v/x) is mijn stokpaardje. Als ik vrouwen hoor zeggen, dat ze niet feministisch zijn, maakt dit ongeloof en machteloosheid bij me los. Mijn overtuiging luidt: ieder mens, los van sekse, verdient hetzelfde respect. Daar kan je toch niet tegen zijn?!
Dat klinkt alsof je nog veel plannen hebt?
“Er zitten nieuwe opdrachten in de pijplijn, inderdaad! Momenteel werk ik samen met Nathalie Basteyns (regisseur van onder meer Beau Séjour en Clan, n.v.d.r.) aan de reeks “Mirakel 71”. Multiple sclerose (MS) houdt Nathalie helaas aan haar rolstoel gekluisterd, maar aan stoppen denkt ze bijlage niet. Wel integendeel: “blijven hopen en blijven dromen” is haar motto. En dat is precies waar deze nieuwe documentaire over gaat. Samen ondernemen we een spirituele tocht naar Lourdes, op zoek naar een mirakel dat haar kan genezen. Een diep menselijk verhaal.”
Het leven is vaak een bittere strijd en het siert je hoe je dat betekenisvol in beeld brengt. Is het niet moeilijk om daar emotioneel mee om te gaan? “Wennen doet het nooit. Maar mensen komen op zo’n moment dichter bij elkaar dan ooit, wat het ook puur en mooi maakt. Daaruit put ik kracht. Neem nu familieportretten, soms is dat een manier om op het levenseinde iets tastbaar na te laten aan geliefden. Ja, zelfs om waardig afscheid te nemen. Dat is zo diepgaand, zo sterk en zo krachtig dat het tegelijk een ode is aan het leven. Het is met die insteek dat ik momenteel werk aan een andere, bijzondere televisiereportage.”
40 jaar trouw aan de Arteveldestad
“Met mijn camera trok ik naar de verste hoeken van de wereld, maar Gent is en blijft mijn thuis.”
“Mijn lievelingsplekken?” (denkt na…) “Het historische hart blijft imponeren: de Graslei, Groentenmarkt, Kraanlei en de Gentse begijnhoven.” Tegelijk is het een trendy en bruisende stad, dankzij de toonaangevende stadsvernieuwingsprojecten, hippe hotspots en verrassende (vegetarische) adresjes. Gent is aan een grondige transformatie bezig, met het mobiliteitsplan en de lage-emissiezone, om maar enkele zaken te noemen. En zoals meestal het geval is in overgangsfases zijn er zowel voor- als tegenstanders. Persoonlijk vind ik dat de leefkwaliteit in de stad er flink op vooruit gaat.
Meer over Lieve via www.lieveblancquaert.be