Proeven herfst- en winterwijnen anders dan lente-zomerwijnen?
In de titelvraag merkt men reeds op dat allereerst en bovenal het jaargetijde een rol kan spelen bij de keuze voor een bepaalde wijn. Het weer wordt terug wat grijzer en donkerder en we trotseren kou, wind, regen en sneeuw. Dit weertype doet ons trek hebben in wat steviger kost dan in de lente en zomer en daar passen dan andere wijnen bij. Dit alles vraagt om iets anders in ons glas, iets dat moet plaatsmaken voor fruitige, frisse terraswijntjes. Vooral de rosé wijnkeuze verzwakt sterk. Krachtiger wijnen met concentratie, diepgang, lange afdronk, mooi in balans met rijpe tonen zullen nu binnenshuis bij het haardvuur, gezellig samen met familie en vrienden onze beloning zijn na actief te zijn geweest in de koude buitenlucht.
Ook de verpakking van de wijn mag dan ook anders zijn dan de ‘bag in the box’ mode tijdens de lente- en zomer barbecue feestjes. Een robuuste fles met een diepe holte onderaan die verwijst naar de ziel van de fles samen met een stevige natuurkurk zal onze aandacht en tijd in goed gezelschap opvrolijken.
Mooie herfst- en winterwijnen zijn te vinden op basis van bekende en minder bekende druivensoorten zoals de cabernet, merlot, syrah, lagrein, mondeuse, zweigelt, blaufränkisch enzovoort. Vergeten we ook niet de pinot noir, wel geen krachtpatser maar wel een uitstekende begeleidende wijn in combinatie met paddenstoelen. Ook een witte geconcentreerde volle wijn zoals een bergerac sec, een beerenauslese of een op hout gelagerde chardonnay zullen onze spijzen in koudere jaargetijden, gekenmerkt door het verkleuren of afvallen van de bladeren van de bomen, beter begeleiden.
Doordat ons lichaam meer energie nodig heeft om warm te blijven, passen we ons eetpatroon aan. Lichte verteerbare gerechten zoals salades en andere lichte spijzen maken nu plaats voor wat de natuur ons biedt. Groenten zoals rode kool, boerenkool, spruiten, bloemkool en vooral een grote keuze aan champignons sieren onze herfst- en wintermenu’s. Het wildseizoen draagt ook bij tot een andere wijnkeuze, een keuze van een wijn met een hoger alcoholgehalte én in balans met het wijn-spijs gebeuren. Wil dit nu zeggen dat we helemaal geen witte wijn meer gaan drinken? Integendeel, onze voorkeur zal nu meer uitgaan naar een zwaardere witte herfst- en winterwijn zoals een witte Rioja of een op hout gelagerde chenin blanc.
Ik plukte als voorbeeld twee witte en vier rode herfst- en winterwijntjes uit het wijnrek die gemakkelijk te verkrijgen zijn bij de plaatselijke wijnhandel.
Een witte op hout gelagerde chenin blanc uit Zuid-Afrika
Ingetogen wijn met een medium intensiteit van oogstaroma’s zoals guave, gele appel, limoen, kweepeer, honing en ananas samen met de kelderaroma’s vanille, toast en boter. In de mond vrij droog met hoge zuren. Een vettig mondgevoel.
Spijsmatching: preitaart, warme kaasbereidingen, gamba’s, romige kipstoofpot….
Een witte aromatische verfijnde viognier uit de Noordelijke Rhône (Frankrijk)
Deze wijn heeft een uitgesproken exotisch parfum van perzik, abrikoos, mango en peer. Heeft lage zuren en een medium tot hoog alcoholvolume.
Spijsmatching: perfecte tafeldame voor zeevruchten tot gevogelte en varkensvlees. Past goed bij romige sauzen. Bijzonder bij Thaise gerechten.
Een rode cabernet franc uit Mendoza (Argentinië)
Deze diepgekleurde rode wijn heeft intense aroma’s van braam, zwarte bes, bosbes, blauwe pruim, gegrilde rode paprika, vanille, toast, ceder en walnoot. Lage zuren, hoog alcoholgehalte en rijpe tannine.
Spijsmatching: deze eigenzinnige cépage is gastronomisch goed inzetbaar bij gegrilde zalm, paddenstoelen, kalfsvlees, gevogelte, eend en duif.
Een Haut Médoc blend uit Bordeaux (Frankrijk)
Meestal geven deze diepgekleurde, robijnrode wijnen neuskenmerken van cassis en zwarte bes, ceder, toast, tabak, mokka en potloodslijpsel. De wijnen zijn droog met gemiddelde zuren, drogende tannine en een hoog alcoholgehalte. Medium tot volle body. Zeer intense wijnen.
Spijsmatching: als het een jongere wijn betreft met meer tannine stel ik lam, rundsvlees van leeftijd en stoofschotels voor. Iets latere leeftijd zijn super bij omelet met truffel, eendenborst, lam en duif.
Een Pinot Noir uit Bourgogne (Frankrijk)
Deze lichtgekleurde rode wijn heeft ingetogen aroma’s van blauwe en rode kers, toast en vanille. De wijnen zijn droog met medium zuren en alcohol. Matige drogende tannine en een aardse smaak. Medium body.
Spijsmatching: fazant, patrijs, gevulde kalkoen, kalfsentrecote met paddenstoelen, kip met champignonsaus, ‘oeufs en meurette’.
Een gsm-blend uit de Zuidelijke Rhône(Frankrijk)
De combinatie maakt de gsm-blend zo populair. De dierlijke aroma’s van de mourvèdre, de warmte van de grenache en de kruiden van de syrah. Hier valt vooral de intense geur op van bloesem en specerijen. Een mooie volle wijn, rond met naast het fruit ook zoethout aroma’s en dit alles in combinatie met fluweelzachte tannine.
Spijsmatching: gemakkelijk te combineren met verschillende vleeswaren en kazen. Perfect passend bij een stuk gegrild vlees met een stevige gekruide saus.
Ik kan alleen maar concluderen dat onze keuze voor herfst- en winterwijnen wijnen zullen zijn die de kenmerken hebben van stevig en alcoholrijk. Ons lichaam volgt bewust de natuur.